
محیط را برای شادی آماده کنید.
همهی ما حتی اگر نخواهیم اعتراف کنیم به میزان زیادی تحت تاثیر محیط خودمان هستیم. تلاشهای شما برای شاد کردن کودکانتان به دلیل زمان و قدرت شما محدود هستند، در حالیکه محیطی که درآن زندگی میکنید بر شما (و کودکانتان) اثری مداوم بر جای میگذارد.
۱. عادات نامطلوب را از سر راه بردارید
چطور اثر تلاشهای عمدی شما برای شاد بودن کودکتان را با کنترل بر محیط میتوان به حداکثر رساند؟ راه سادهای سراغ داریم، خودتان و فرزندتان کمتر تلویزیون ببینید، تلویزیونِ کمتر، شادی بیشتر. در کتاب «پرورش شادی: ۱۰ قدم آسان تا کودکان و والدین شادتر» میخوانیم: «تحقیقات جدید ارتباط محکمی بین شادی و ندیدن تلویزیون یافتهاند. جامعهشناسها نشان میدهند که مردمان شاد بسیار کمتر از مردمان ناشاد تلویزیون میبینند. البته ما نمیدانیم که آیا دیدن تلویزیون مردم را ناشاد میکند یا اینکه مردمانی که پیش از این نیز شاد نبودهاند گرایش بیشتری به تماشای تلویزیون دارند»
اما با اطمینان فعالیتهایی را سراغ داریم که به فرزندان ما کمک میکند به افرادی شاد و سازگار تبدیل شوند. اگر کودکان ما مشغول تماشای تلویزیون باشند، پس در حقیقت از انجام آن کارها که در درازمدت باعث شادی آنها میشود دور افتادهاند
۲. عادات شادی آفرین را جایگزین کنید
اگر به خاطر سپردن نکاتی که تا اینجا گفتیم سخت است، میتوانید نکات بالا را تبدیل به عادت کنید تا بر این مشکل غلبه کنید. فکر کردن به این روشها شاید سخت باشد اما زمانی که عادتها شکل بگیرند عمل کردن بر اساس آنها کار آسانی است. چطور به کودکتان برای ساختن عادتهای شادیآفرین پایدار کمک میکنید؟ کارتِر (Carter) به تعدادی روش قدرتمند برای ایجاد یک عادت اشاره میکند که یافتههای علمی نیز از آنها حمایت میکند.
هر بار یک هدف را پیش ببرید: تعداد زیاده از حد اهداف باعث فرسوده شدن ارادهی شما میشوند، این امر به خصوص در مورد کودکان صادق است. پیش از اضافه کردن یک عادت جدید از استقرار کامل عادت پیشین اطمینان حاصل کنید.
به تلاش کردن ادامه دهید: انتظار نداشته باشید همه چیز به سرعت بدون نقص باشد. برای بهتر شدن کارها نیاز به زمان دارید. افتهایی در مسیر پیش میآید که نیاز به تقویت شدن از سوی شما خواهد داشت.
۳.در اکتشاف دنیا همراهیاش کنید
هر هفته زمانی را به یاد گرفتن چیزی تازه به همراه فرزند خود اختصاص دهید. این کار نه تنها به او نشان میدهد که چقدر برای دنبال کردن کنجکاوی و یادگیری ارزش قائلید، بلکه زمینهای را برای شما فراهم میکند که تا در این مسیر مشکلات همدیگر را درک کنید و در کنار هم موفقیتهای مشترکتان را جشن بگیرید. با هم به کلاس حرکات موزون ، سمینار دفاع شخصی یا کارگاه باغبانی بروید و در کنار هم رشد کنید. به مرور زمان مهارتهایی که با هم آموختهاید تبدیل به تجارب پیونددهندهای میشود که هر کجای دنیا باشید شما را به هم مرتبط میکند.
۴. زمان بازی بیشتری را برایشان فراهم کنید
این روزها مطالب بسیاری دربارهی مدیتیشن و ذهنآگاهی میبینیم که هر دو را به عنوان ابزارهایی قدرتمند برای دستیابی به شادی معرفی میکنند. اما وادار کردن کودکان به انجام مرتب آنها چالش دشواری است، آیا کاری هست که به خوبی این دو عمل کند؟ بله! زمان بازی بیشتر. بر اساس کتاب پرورش شادی: ۱۰ قدم آسان تا کودکان و والدین شادتر، «بسیاری از کودکان در زمان بازی به نوعی مشغول انجام تمرینات ذهنآگاهی-لذت بردن تمام و کمال از لحظهی حال- هستند». امروزه کودکان زمان کمتری را به بازی در خانه یا بیرون از آن میگذرانند. طی دو دههی گذشته از مدت زمان بازیهای بدون ساختار و خودانگیختهی کودکان ۸ ساعت در هفته کاسته شده است. بازی تلف کردن وقت نیست، بلکه برای رشد و یادگیری در کودکان لازم است .
همان کتاب میخوانیم: «محققان بر این باورند که کاهش شدید زمان بازیهای بدون ساختار، تا حدی مسئول کاهش سرعت رشد شناختی و احساسی کودکان است». بازیهایی که توسط خود کودک هدایت شود، بازیهای بدون ساختار (به همراه بزرگسالان یا بدون آنها)، علاوه بر کمک به کودکان برای تنظیم رفتارها و احساساتشان (خودتنظیمی)، باعث رشد هوشی، جسمی، اجتماعی، و احساسی در آنها میشود. دستورالعمل سفت و سختی برای این مورد لازم ندارید، کافیست زمان بیشتری را برای بازی در بیرون از خانه برای فرزندتان در نظر بگیرید.
۵. شام را در کنار هم صرف کنید
گاهی اوقات علم چیزهایی را اثبات میکند که پدربزرگها و مادربزرگها پیش از این به ما گفته بودند. درست است! بهتر است شام را خانوادگی میل کنید. این رسم ساده به پرورش کودکانی بهتر با شادی بیشتر کمک میکند. در کتاب پرورش شادی: ۱۰ قدم آسان تا کودکان و والدین شادتر، میخوانیم: مطالعات نشان میدهند کودکانی که به طور مرتب شام را به همراه خانواده صرف میکنند از لحاظ احساسی پایدارتر هستند و با احتمال کمتری دچار سوء مصرف الکل و مواد مخدر خواهند شد، نمرات بهتری کسب میکنند، و در گروه نوجوانان دختر، این نوجوانان نشانههای افسردگی کمتری بروز میدهند. در زمینهی آماده کردن بچهها برای مدرسه شام خانوادگی حتی از خواندن کتاب برای بچهها هم اثربخشتر بوده است. نهایتا اینکه یافتههای ذکر شده در مورد صرف شام به شکل خانوادگی، حتی با کنترل متغیر همبستگی بین اعضای خانواده همچنان معتبر بود.
اینها روشهایی بودند که برای داشتن فرزندانی شاد، بیشتر بر روی رفتار شما به عنوان پدر و مادر و محیط زندگی کودک تمرکز داشتند. در قسمت بعد قصد داریم روشهایی را در اختیار شما بگذاریم که بیشتر متوجه مسائل تربیتی خواهند بود.